Community care in Ndejje

Lange tijd niets van me laten horen, I know, maar ik ben terug! Reden voor de afwezigheid is de steeds laten afwetende internetverbinding in het ziekenhuis... Als ik even terugkijk, is het blijkbaar van 11 maart geleden, exact 2 weekjes geleden dus...
Sindsdien loop ik stage in een eerstelijnsgezonheidscentrum in Ndejje Health Centre. Dat ligt aan de rand van Kampala, op een halfuurtje rijden met de matatu. Vanaf dan moesten we dus elke morgen naar het Old Park, the busiest place in town, en van daaruit met een andere matatu naar Ndejje. Het Health Centre bestaat uit een drietal kleine gebouwtjes, waar een male ward en een female ward zijn, met elk welgeteld drie bedden. Ook is er een paediatric ward, een materniteit, een labo, een apotheek, een tandarts en twee consultatieruimtes. Het meeste van mijn tijd heb ik reeds doorgebracht in de consultatieruimte, waar we indien mogelijk (lees: als patient in kwestie luzungu (blankentaal of Engels) spreekt), zelfstandig consultaties kunnen doen. Meer dan vijf minuten per patient wordt er niet uitgetrokken. Er wordt een standaardpakket aan symptomen nagevraagd, zoals koorts, hoest, braken, diarree, hoofdpijn en in de meerderheid van de gevallen wordt daar dan ook een standaarddiagnose aangekoppeld. Een greep uit het aanbod: malaria, gastro-enteritis en bovensteluchtweginfectie. Dat zijn zowat de meest gekozene. En bij een standaard diagnostisch landschap hoort een standaard regime antibiotica. Niet te doen, voor elke minuscule hoest wordt hier met de antibiotica gesmeten. Vergeef me mijn werkwoordkeuze, maar dat is de beste manier om de aanpak hier te omschrijven. Van evidence-based-medicine hoef je hier niet veel te verwachten. Ik moet jullie niet vertellen dat je daar behoorlijk gefrustreerd van wordt. In het begin vraag je je bij jezelf nog af wat je zou voorschrijven, maar al gauw blijkt die medicatie dan niet voorradig te zijn of blijkt dat je niet voor antibiotica of ander straf spul hebt gekozen. Reden die ze geven voor hun antibiotica gebruik: de patienten komen hier nooit terug voor een vervolgconsultatie, dus moeten we ze wel goed indekken en infecties of erger voorkomen. Hier geldt dus vooral voorkomen is beter dan genezen?! Ook op de materniteit is het vooral een basic aanpak. Bij zwangere vrouwen wordt enkel gekeken naar de ligging van de foetus, wordt het aantal weken zwangerschapsduur ingeschat en naar de harttonen geluisterd. Als je die niet hoort, geen probleem, zal gewoon niet te horen zijn, geen zorgen of denken aan dat de harttonen misschien effectief niet aanwezig zijn... Ook een bloeddruk wordt hier niet genomen, een bloeddrukmeter was er, maar is weeral verdwenen. Pre-eclampsie, moet je je hier niet al te druk in maken, word je alleen maar gefrustreerd van. Kortom, tis behelpen en je neerliggen bij de common (mal?)practice hier. Morgen is het ons laatste dagje daar...